Son yıllarda aralıklı oruç, sağlıklı yaşam tarzı arayışında yüksek popülarite kazanmıştır. Metabolik sağlık üzerindeki olumlu etkileri çok sayıda araştırmada kanıtlanmışken, yeni bir araştırma, aralıklı orucun saç kök hücrelerinin (HFSC) ölümüne neden olarak saç yeniden büyümesini yavaşlattığını göstermiştir. Yani aralıklı oruç tutanlarda saç kökü hücreleri zarar görüyor.
Hücresel Yenilenme Bankası (HFSC), saç foliküllerinde bulunan ve saçların büyümesini sağlayan kök hücrelerdir. Bu hücreler, saçın büyüme döngüsünde kritik bir rol oynar. Farelerde yapılan deneylerde, aralıklı oruç uygulanan bireylerde saç ile ilgili HFSC’lerin açlık dönemlerinde programlı hücre ölümü (apoptoz) yaşadığı belirlenmiştir. Araştırmacılar, kontrol grubundaki farelerin 30 gün içinde büyük oranda tüylerini geri kazandığını, ancak aralıklı oruç uygulanan farelerin sadece kısmi geri dönüş sağladığını gözlemlemiştir.
Küçük bir insan deneyi de yapılmış ve 49 sağlıklı genç birey üzerinde 18 saat aç kalma ile saç büyüme hızında %18’lik bir azalma gözlemlenmiştir. Ancak bu etkilerin insanlarda daha az belirgin olduğu ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu vurgulanmıştır. Öte yandan, E vitamini gibi antioksidanların aralıklı oruç sırasında bu olumsuz etkileri azaltabileceği gösterilmiştir. E vitamini gibi antioksidanlar, HFSC’leri oruç sırasında yaşadıkları zararların etkilerinden koruyabilmektedir.
Aralıklı Oruç ve Nobel Tıp Ödülü
Aralıklı oruç ve metabolizma üzerindeki etkileriyle ilgili önemli çalışmalar, 2016 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü’nü kazanan Yoshinori Ohsumi ile ilişkilendirilebilir. Ohsumi, hücrelerde otophagy (otofaji) adı verilen bir süreci keşfetti. Otofaji, hücrelerin hasar görmüş bileşenlerini geri dönüştürmesine ve yenilemesine olanak tanır. İnsanlar uzun süre aç kaldığında, vücut hasarlı ve işe yaramaz hücreleri parçalamaya başlıyor. Buda hem kilo verdiriyor, hem de bu zararlı hücrelerden kurtulmayı sağlıyor.
Sonuç :
Araştırmalar, aralıklı oruç uygulamalarının sağlığa faydaları olabileceği gibi, saç yeniden büyümesi üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini de ortaya koymuştur. Özellikle HFSC’lerin açlık dönemlerinde maruz kaldığı stres nedeniyle saç yenilenmesi yavaşlamaktadır. Gelecek çalışmalar, aralıklı oruç ile diğer hücre türleri arasındaki etkileşimlerin yanı sıra saç ve cilt sağlığı üzerindeki etkilerini derinlemesine incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, aralıklı oruç uygulamalarını benimserken, potansiyel yan etkileri göz önünde bulundurmak önemlidir.
