Meme Kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ailede varsa risk altındasınız. (anne, kız kardeş veya teyzede meme kanseri var ise risk artar). Unutmayın erken teşhis çok önemli ve erken teşhisinde en önemli bacağı sizsiniz. Risk faktörlerini bilir, tedbir alır ve kendi kendinize meme muayenesi öğrenebilirseniz bu hastalığın olumsuz ve ölümcül tüm yan etkilerinden kurtulmanız mümkün.
MEME KANSERİ NEDENLERİ
-Yaş ilerledikçe meme kanseri risk artmaktadır. 50 yaşın üzerinde kanser sıklığı artmaktadır.
-Genetik yatkınlık yani ailede olması (anne, kız kardeş veya teyzede meme kanseri var ise risk artar)
-Erken adet görme (özellikle 12 yaşın altında). Bu kişilerde östrojen hormonuna maruz kalma süresi uzayacağından meme kanseri riski artmaktadır.
-Geç menopoza girme (özellikle 55 yaşın üzerinde ). Bu kişilerde östrojen hormonuna maruz kalma süresi uzayacağından meme kanseri riski artmaktadır.
–Çocuk doğurmama veya ilk gebeliğin geç yaşta olması ( özellikle 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapan kadınlarda)
-Uzun süreli ( ortalama 10 yıldan daha fazla )doğum kontrol haplarının kullanımı meme kanseri riskini artırmaktadır.
–Menopoz sonrası uzun süre ( 5 yıl ) hormon tedavisi alan kadınlarda risk artar.
–Menopoz sonrası dönemde aşırı yağ oranı yüksek diyetle beslenmenin meme kanseri riskini artırdığı bildirilmiştir.
–Sigara
–Alkol (Günde 1 bardaktan daha fazla alkol alımı)
MEME KANSERİ RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRSİNİZ ?
–Hormonlu gıdalardan ve özellikle yağlı yiyeceklerden uzak durunuz
–İlk doğumu 25 yaşından önce yapmak Meme Kanseri Riskini azaltıyor. İmkanınız varsa ilk doğumu 25 yaşından önce planlayınız.
–Emzirmeye özen gösteriniz. Çünkü emziren annelerde meme kanseri riski azlıyor.
–Alkol ve sigara kullanmayınız.
-Son dönemlerde soya izoflavanlarının östrojene benzer etkileri meme kanseri ile ilişkili olabileceği deneysel çalışmalarda ortaya koyulmuştur. Bu gıdalardan uzak durunuz.
-Ayrıca A, C, E vitaminleri ile beta karotenin, likopenin ve antioksidanların yetersiz olması meme kanseri riskini artırabilir. Bu sebeple anti oksidan yani kanser önleyici ve yok edici bu gıdaların alımına dikkat ediniz. Sebze ağrılıklı beslenme ise koruyucu etki sağlar
–Anne ve kız kardeşinizde meme kanseri varsa düzenli olarak hekimi kontrolüne gidiniz.
EN SIK MEME KANSERİ BELİRTİLERİ
En sık belirti zamanla büyüyen, özellikle sert, kenarları düzensiz ve hareketsiz olarak ele gelen kitle.
Akıntı (kendiliğinden olan kırmızı ve kirli renkli akıntılar)
MEME KANSERİ TİPLERİ NELERDİR ?
En yaygın görülen tipi; meme dokusundaki kanallardan kaynaklanan “duktal” tipidir. Diğer sık görülen tipi ise, süt bezlerinden köken alan “lobüler” tipidir. Daha nadir olarak medüller, tübülerve müsinöz gibi tipleri de vardır.
MEME KANSERİ TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Meme kanserini belirlemede en önemli faktör sizin düzenli olarak kendi kendinizi muayene etmenizdir. Bu hayati önem taşır. Çünkü erken evrede yakalanan bir tümör kalıcı olarak tedavi edilebilmekte ve nüks etmemektedir.Kendi kendinize meme muayenesini öğrenmek için aşağıda bazı linkler bulabilirsiniz
https://www.youtube.com/watch?v=SpWnjC111yE&list=PLogSMql4UI4yXA0X9kGsR1tqqizx_smmH
https://www.youtube.com/watch?v=MQKOA6TOHRA
DOKTOR MUAYENESİ NE KADAR SIK OLMALI ?
Doktor muayenesi 20 yaşından sonra her 2-3 yılda bir, 40 yaşından sonra her yıl düzenli olarak yapılmalıdır.
KONTROL MAMAOGRAFİ AMAÇLI HANGİ YAŞTA HANGİ SIKLIKLA OLMALI?
-35-39 yaş arası doktor uygun görürse
–40-49 yaş arası iki yılda bir
–50 yaşından sonra her yıl çekilmelidir.
EVRELERE GÖRE MEME KANSERİ TEDAVİSİ:
EVRE 0
Evre 0 göğüs kanserinde lobular carcinoma in situ (LCIS) veya ductal carcinoma in situ (DCIS):
LCIS: Bu kanser türünde evre 0 da hasta izlenir. Bazı kadınlar meme kanseri oluşumu riskini azaltmak için antiöstrojenler kullanırlar. Buna doktor karar verir. Yine hekim uygun görürse ve tek memede LCIS varsa her iki memeyi de koruyucu olması bakımından tamamen 2 memeyi de alabilir. Tamamen hastalığın gidişine göre hekim karar verir. Kesin olarak izlenir yada alınır diye bir şey söylemek doğru olmaz.
DCIS: DCIS olan çoğu kadın memenin alınmadığı ameliyatı takiben radyoterapi görürler. Bazıları total mastektomi olmayı seçerler. Koltuk altındaki lenf bezleri genelde alınmaz. DCIS olan kadınlar, yayılmayı önlemek için antiöstrojenler kullanabilirler.
EVRE I, II, ve IIIA
I, II, ya da IIIA evrelerinde meme kanseri olan kadınlar kombine yani birkaç tedavi yöntemini beraberce uygulayarak tedavi edilirler.
Tümörün durumuna göre bazı vakalar yani I. ve II. Evreler de bütün meme alınmadan tümör çıkarılır ve bunu takiben radyoterapi (ışın tedavisi) görürler.
Diğerlerinde ve bazı vakalarda (IIIA) mastektomi yani tüm memenin çıkarılması gerekebilir. Her iki yaklaşımdada koltuk altı lenf bezleri alınır. Patolojiden lenf bezlerinde tümör var sonucu gelirse hastaya ameliyat sonrası radyoterapi (ışın tedavisi) uygulanır.
Hastanın psikolojik durumu, diğer rahatsızlıkları, tümörün durumu ve hekimin mesleki tecrübesi bu tedavi çeşitliliğini belirler. Tedavinin bu kadar çeşitli olmasını aşağıdaki faktörler etkiler.
-Tümörün boyutu, yeri ve evresi
-Kadının memesinin boyutu
-Kanserin belirli özellikleri
-Kadının memesinin alınmaması durumu ile ilgili psikolojik faktörler
-Kadının radyoterapiyi red etmesi
Bazı kadınlar (özellikle II veya IIIA evresindekiler) ameliyattan önce kemoterapi görürler. Bu tedaviye neoadjuvan terapi denilmekte. Bu da tümörü küçülteceği için bütün memeyi almaya gerek görülmeyebilir.Ameliyatı takiben bir çok kadın adjuvant terapi (kemoterapi, hormon terapisi yada her ikisi) görür. Adjuvant terapi, kanserin yeniden oluşmasını ve yayılmasını önlemek için tedbir amaçlı yapılan bir tedavidir.
EVRE IIIB ve IIIC
IIB evresindeki yada IIIC evresindeki kadınlar genellikle kemoterapi ile tedavi edilir.
Eğer kemoterapi tümörü küçültürse, aşağıdakiler önerilebilir:
1. Tüm meme alınır (mastektomi) Ameliyattan radyoterapi uygulanabilir.
2. Memenin alınmadığı ameliyat: Sadece tümör çıkarılır. Tüm meme çıkarılmaz. Çoğunlukla koltukaltındaki lenf bezleri de alınır. Ameliyattan meme ve koltukaltına radyoterapi uygulanabilir.
3.Ameliyat yerine radyoterapi: Ameliyat yerine radyoterapi yapılırç. Ek olarak kemoterapi ve hormon tedavisi ile destekleme yapılır.
EVRE IV
Çoğu vakada IV. Evredeki hastalar hormon tedavisi, kemoterapi yada her ikisini birden alırlar. Radyasyon vücudun belli bölümlerinde görülen metastas denilen tümörü kontrol etmek için kullanılabilir. Bu tedaviler hastalığı sağaltmaktan ziyade yaşam kalitesini düzeltmek amacına yöneliktir.
Meme Kanserinde Nüks Varsa Tedavi Nasıldır ?
Eğer kanser, alınmayan memede tekrarlamış ise o meme tüm olarak alınır.
Eğer kanser, vücudun farklı yerlerinde ortaya çıkan metastazlara sahipse, tedavi kemoterapi, hormon tedavisi ya da biyolojik tedaviyi kapsayabilir.
Radyoterapi, bölgelerinde oluşan metastaz denilen kanser hücrelerini kontrol etmek amacıyla uygulanabilir.
Destekleyici tedavi (Ağrı ve bulantının azaltılması üzerine yoğunlaşan tedavi)
