Fitalatlar, polivinil klorür (PVC) yapımında plastiklerin esnekleştirilmesinde kullanılmaktadır. Daha çok plastik oyuncaklarda bulunan, şampuan,saç spreyi,oje, deodorant, ve parfümlerde de kullanılan, pvc yumuşatıcı kimyasal madde. yumuşaklık sağlanması için plastiklere (özellikle oyuncaklar) eklenirken, boya ve kokuların daha uzun süre dayanmaları için kozmetik sektöründe kullanılıyor.
TIPTA BU MADDETE NE İSİM VERİLİR?
Endokrin bozucu yada hormon bozucu deniilmektedir.
PEKİ FİTALAT NERELERDE KULLANILIYOR?
-Platik Oyuncaklarda
-Kozmetik ürünlerinde
-Tıbbi cihazlarda
-Alışveriş torbalarında
-Eldivenlerde
-Ayakkabı malzemesinde
-İnşaat malzemelerinde
-Kablo ve çatı izolasyonunda
-Alüminyum folyolarda
-Deterjanlarda
-Kırtasiye ürünlerinde
İNSANLARA NASIL BULAŞIR BU MADDE ?
-Ağız yolu
-Cilt yolu
-Solunum yolu
FİTALAT NASIL OLUMSUZ ETKİ YAPIYOR?
Hormon sistemini etkileyerek kısırlığın artmasına ve doğurganlığın azalmasına sebep oluyor.
PEKİ BU KONUDA BİR BİLİMSEL ÇALIŞMA VAR MI?
EVET … Massachusetts Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada gıdalarda ve hijyen ürünlerinde bulunan kimyasal maddelerden fitalatın gelecekte baba adayları üzerindeki etkisi değerlendirildi. 50 çift izlemeye alındı. Tüp bebek tedavisi gören bu 50 çiftin sperm ve yumurtalarında ve aynı gün idrarlarında bu maddelerin varlığı tespit edilmiş. Toplanan yaklaşık 750 yumurtadan 5. veya 6. günde gelişen blastosistlerin kalitesinde de belirgin bir azamanın olduğu gösterilmiştir.
ERKEKLERDE NASIL BİR ETKİSİ OLUYOR?
Fitalatlar vücutta estrojen reseptörlerine bağlanıyor. Buda aşağıdaki sonuçlara sebep oluyor:
-Üreme yeteneğinin azalması
-Meme bezinin büyümesi
HAMİLELİKTE ÇOÇUĞA NASIL BİR ETKİSİ OLUYOR?
Hamilelik esnasında fazla maruziyet söz konusu olduğunda, dünyaya gelen erkek çocuklarda cinsiyet kayması yapabildiği ile ilgili çalışmalar var. yine aynı maddeye maruz kalan çocukların ise böbrek, karaciğer ve testislerinin zarar görebileceği yönünde çalışmalar varmış.
OYUNCAKLARDA BU MADDENİN OLMADIĞINA DAİR İŞARET VAR MI ?
Bazı oyuncak ambalajları üzerinde ” fitalat içermez” ibaresi yer almaktadır. Maalesef hepsinin üzerinde yer almamaktadır
