Alzheimer hastalığı, hafıza ve düşünme becerilerini yavaş yavaş azaltan ve bunamaya giden bir beyin hastalığıdır. Ancak, Alzheimer hastalığının erken belirtilerini tanımak, tedavi ve yönetim açısından büyük bir önem taşımaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, koku kaybının Alzheimer’ın erken bir semptomu olabileceğini ortaya koymuştur. Amerika’da yaşayan Nöroloji hekimi Dr. Daniel Gibbs’de bunu genç yaşlarında fark etti.
Dr. Daniel Gibbs Kimdir ? Alzheimer Hastalığını Erken Yaşta Nasıl Anladı ?
Nöroloji Hekimi Amerika’lı Doktor Daniel Gibbs, Alzheimer hastalığına dair belirtileri Alzheimer tanısı koyulmadan yıllar önce fark etti. Gibbs 50’li yaşlarının ortalarında, koku alma yeteneğinin azaldığını gözlemledi. Bu, Alzheimer hastalarının yaşadığı yaygın bir belirtidir; birçok kişi bunun farkına bile varmaz, çünkü süreç yavaş ilerler.
Dr. Gibbs Koku Alma Duyusunun Azaldığını Fark Edince Alzheimer Olacağını Anladı ve Sonra Ne Yaptı ?
Genetik risk testi yaptırdı. Test sonucu APOE4 gen varyantı nedeniyle bunama riskinin yüksek olduğu ortaya çıktı. Böylece riskli genleri taşıdığını da fark etti.
APOE4 Geni Nedir ? Kişilerde Pozitif Olursa Alzheimer İçin Genetik Risk midir ?
Evet genetik risktir. APOE4 geni taşıyanlar genetik açıdan Alzheimer riski taşır. APOE4 geninin en az bir kopyasını taşımak, Alzheimer hastalığına yakalanma riskini iki kat veya üç kat artırabilir. İki kopyaya sahip olmak, demans riskini yaklaşık 12 kat artırabilir. Ama bu genleri taşıyan biri mutlaka Alzheimer olacak diye bir durum söz konusu değil. Ama varsa risk artıyor.
Yıllar Sonra Dr. Gibbs’e Alzheimer Tanısı Koyuldu
Dr. Gibbs 2015 yılında resmi bir Alzheimer tanısı aldı. Bu arada da hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için yaşam tarzında çeşitli değişiklikler yaptı. Tai Chi gibi fiziksel uzak doğu aktiviteleri yapmaya başladı, Akdeniz diyetini benimsedi ve alkolü bıraktı. Bu tür yaşam tarzı değişiklikleri, genel sağlık durumunu iyileştirmeye yardımcı olup, Alzheimer’ın ilerlemesini yavaşlatabildiği biliniyor.
Dr. Gibbs’e Kulak Verelim
Koku kaybının en önemli etkilerinden biri de yiyeceklerin tadını kaybetmektir. Dr. Gibbs, “Artık yiyeceklerin tadı hemen hemen aynı geliyor; özellikle de ocakta kızartılan pastırmanın kokusunu özlüyorum” diyor.
Dikkat ! Koku Kaybı Önemli
Alzheimer hastalığının diğer erken belirtileri arasında artan kaygı, karışıklık ve kötü yargılama yer almaktadır. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte bellek sorunları da kötüleşir ve bireyler tanıdık isimleri bile hatırlamakta zorluk çekebilir. Bu nedenle, koku kaybı gibi belirtiler gözlemlendiğinde bir sağlık profesyoneline danışmak çok önemlidir.
Bu Hikayeden Çıkan Üzücü Sonuç
Bir doktor yüzlerce kişiye Alzheimer teşhisi koyuyor ama günün birinde onda da koku alma duyusunda kayıp başlıyor. Bu Alzheimer belirtisi olabilir mi diye genetik test yaptırıyor. Sonuç olarak genetik yatkınlığı ortaya çıkıyor. Ve yıllar sonra 2015 de Alzheimer teşhis konuluyor. Bu arada yaşam tarzının değiştirerek tedbirler alıyor. Aslında çok trajik bir hikaye. Kendini hastalarına adamış ve bir çok Alzheimer hastasını tedavi etmiş hekimi hastaları ile aynı kaderi paylaşmış oluyor. Şimdilerde ise basına bilgi vererek, insanlara kendi durumunu anlatarak erken teşhis ve tedavinin önemini anlatmaya çalışıyor. 50 yaşlarda ani veya az az başlayan, geçmeyen koku kayıpları başka bir sebep bulunamaz ise belki de ilerde Alzheimer işareti olabilir. Unutmayın koku kaybının bir çok sebebi var. Alzheimer bunlardan sadece biri. Ani olarak koku duyusunda azalmanız olursa ve bu durum geçmezse, mutlaka hekiminize başvurunuz.